WĘŻE JADOWITE
Ukąszenie przez węża jadowitego powinno być leczone.

Natychmiast należy :

1. Jak najszybciej zapewnić pomoc lekarską - lekarza pierwszego kontaktu lub w uzasadnionych przypadkach zawiadomić pogotowie ratunkowe – tel 999.
   
2. Umieścić poszkodowanego w dobrze przewietrzonym i spokojnym miejscu.
   
3. Wykonać ucisk powyżej miejsca ukąszenia :
         - podwiązanie musi być ciasne, ale niezbyt silne,
         - co 30 minut opaskę zdjąć na 2 minuty, po czym ponownie założyć
         - po 2 godzinach opaskę zdjąć
         - podawać choremu duże ilości płynów
         - podwiązania nie należy stosować, jeśli od ukąszenia upłynęła godzina lub więcej.
   
4. Oczyścić ukąszone miejsce – ale bez wycierania i założyć opatrunek.
   
5. Unieruchomić ukąszoną część ciała jak przy złamaniu.
   
6. Samodzielne podawanie surowicy bez kontroli lekarza może doprowadzić do zejścia śmiertelnego.
   
7. W przypadku poważnego zagrożenia życia należy samodzielnie  podać surowicę, stosując się do wskazówek zawartych w tłumaczonej instrukcji producenta.
   

AGRESYWNE OWADY

Mogą być wszędzie. Pod okapem dachu domu na działce, na klatce schodowej bloku w centrum miasta, w łazience, w rurze wentylacyjnej, w zakamarku samochodu, w sklepie. Przyciąga je zapach potu i żywności. Są wszystkożernymi drapieżnikami. Łatwo je zdenerwować i wtedy atakują. Szerszenie i osy należą do wspólnej rodziny osowatych, rodzaju błonkówek. Na wiosnę królowa zakłada gniazdo i składa jaja. Larwy karmi owadami, a kiedy młode dorosną, rozbudują macierzyste gniazdo i teraz one zaczną zdobywać pożywienie dla królowej. Odchowawszy pierwsze zastępy robotnic królowa zajmie się już tylko składaniem jaj. Stopniowo wokół plastra z królową powstanie wielowarstwowa bania ulepiona z przeżutych drobin drewna zmieszanych ze śliną. Jeśli ktoś znajdzie takie gniazdo w pobliżu swojego domu, nie powinien sam zabierać się do jego usunięcia, lecz zlecić to odpowiednim służbom.

Jak nie dać się pogryźć?

1. Gdy zbliża się osa lub szerszeń, nie rób gwałtownych ruchów.
   
2. Miej w domu i samochodzie środek owadobójczy.
   
3. Bądź ostrożny przy pracy w ogrodzie.
   
4. Nie używaj mocno perfumowanych kremów, perfum i lakierów do włosów.
   
5. Nie chodź nigdy boso.
   
6. Zamontuj w oknie gęstą moskitierę.
   
7. Utrzymuj szczelnie zamknięte pojemniki z żywnością.
   
8. Nie wychodź z domu w ubraniach poplamionych słodkimi produktami.
   
9. Jeśli jesteś uczulony na jad, zawsze noś ze sobą przepisane przez lekarza leki.
   

 Postępowanie w ramach pomocy przedlekarskiej w przypadku użądlenia

1. Gdy użądli Cię pszczoła lub osa, aby zapobiec wnikaniu jadu do ciała natychmiast wyciągnij żądło. W  tym celu podważ je paznokciem lub końcem szpilki. Uważaj! Gdy usuwasz żądło dwoma palcami, możesz wtłoczyć jad do ciała. Żądło pszczół wyrywa się najczęściej z pęcherzykiem (zbiorniczkiem) jadowym. Żądło os pozostaje w ciele jedynie przy przypadkowym złamaniu, a wielkość wprowadzonej dodatkowo porcji jadu przy niefortunnym jego usuwaniu jest minimalna. Przy masowych użądleniach zaleca się ścięcie zbiorników jadowych ostrą brzytwą, nigdy maszynką do golenia.
   
2. Po użądleniu staraj się przez najbliższe kilka godzin nie pozostawać samotnie.
   
3. Połóż się, nie chodź! Ułóż się z uniesionymi biodrami i podniesionymi do góry nogami.
   
4. Aby zmniejszyć ból, miejsce użądlenia możesz przetrzeć octem, plastrem cebuli, rabarbaru lub pokrojonym i umytym korzeniem pietruszki. Ból uśmierza bardzo zimna, czysta woda, a nawet ślina. W miejsce użądlenia możesz przyłożyć lód.
   
5. Gdy użądli Cię pszczoła w którąkolwiek z kończyn, unieś ją do góry, w celu zmniejszenia obrzęku.
   
6. Załóż opaskę uciskową powyżej miejsca użądlenia (dotyczy przypadków, w których użądlenie miało miejsce w którąś z kończyn). Zmniejszy to szybkość rozprzestrzeniania się jadu do czasu osiągnięcia w płynach ustrojowych terapeutycznego poziomu dostępnych leków objawowych.
   
7. Użądlenie w nasadę języka lub usta może grozić uduszeniem. Pierwszą pomocą w tym przypadku jest rozpuszczenie w ustach jednej łyżeczki soli kuchennej, która zługuje jad z błony śluzowej. Dobrze jest powtórzyć ten zabieg. Sprawdza się także w praktyce ssanie kawałka lodu  lub szybkie przełykanie zimnych napojów.
   
8. W przypadku niebezpiecznego użądlenia w gałkę oczną, włóż głowę pod kran, wpuść do oka strumień wody, aby wypłukać jad. Następnie podaj do worka spojówkowego jedną kroplę roztworu kortyzonu.
   
9. Po użądleniu nie drap się. Rozdrapana rana może spowodować ropne zapalenie (rzadziej ma to miejsce po użądleniu przez pszczoły, które są ”wegetariankami”). W razie ubytku tkanki konieczne jest odkażenie użądlonej okolicy i nałożenie jałowego opatrunku.