Wieś fryderycjańska - typ wsi zakładany w XIX wieku w zaborze pruskim i na ziemiach śląskich w ramach kolonizacji fryderycjańskiej.

Akcja osadnicza zainicjowana przez króla Prus Fryderyka II miała na celu ściągnięcie niemieckich osadników na zdobyte przez Prusy ziemie celem ich trwałego przywiązania do państwa Pruskiego. W ramach akcji przeprowadzono gruntowne reformy administracyjne mające na celu rozwój rolnictwa i przemysłu. Dzielono królewszczyzny i na ich terenach budowano nowe wsie, sprowadzano do nich przeważnie ewangeliczną ludność z Prus, ale także z Habsburskiej Austrii, Czech i Węgier. Wsie charakteryzowały się zróżnicowaniem gospodarki: osadzano tam bogatych chłopów, ale istniały też małe osady jako zaplecze dla większych gospodarstw. Powstawały również osady przemysłowe i osady dla robotników leśnych (drwali) dostarczających drewno do nowo powstających hut (np. Antoniów koło Opola dla huty w Jedlicach.)

Osady były budowane w oparciu fryderycjański regulamin według sporządzonych projektów. W przeciwieństwie do typu wsi łanowej i niwowej rozplanowywanie zabudowy wymagało zatrudnienia architekta. Wsie takie posiadają często regularne i geometryczne kształty, przeważnie były to równomierne parcele wzdłuż jednej drogi (np. Niwki k. Opola czy też wspomniany Antoniów), ale też z rozplanowaniem o kształcie rombu, trójkąta jak i gwiazdy (np. Nowosolna, Pokój) Starano się, aby były niepowtarzalne. Występowała szachownica gruntów, ale wynikała z różnej jakości gleb. Układ gruntów - indywidualny.

  1wwwycinekPokój2010.jpeg

  1wwwycinekPOKÓJ.jpeg