Piesza ścieżka edukacyjna - poznajemy park w Winnej Górze

Projekt ścieżki dydaktycznej w parku w Winnej Górze koło Pokoju powstał na bazie istniejących obiektów architektury parkowej dawnego parku angielskiego.

1.Start

Trasę wędrówki rozpoczynamy przy wjeździe z drogi Namysłów – Opole do Winnej Góry. Idziemy wzdłuż drogi asfaltowej przez wieś, aż do ostatnich zabudowań. Tu skręcamy w lewo w las.

2.Sztuczne ruiny

Wchodzimy na ścieżkę wzdłuż stawu Heleny w lewo. Na wzniesieniu możemy podziwiać sztuczne ruiny wybudowane około 1800 roku. Jest to ściana z wieżą i zabudowanymi oknami z czerwonej cegły. Jej długość wynosi około 150 m, a wysokość 10 m. Sprawia wrażenie zniszczonej bazyliki lub pałacu. Był to przemyślany zamysł architekta parku, który zgodnie z panującą modą na przełomie XVIII  i XIX wieku w parkach pałacowych, zaplanował i wybudował te ruiny. W czasach panujących w Pokoju książąt wirtemberskich obiekt był wykorzystywany jako tło w trakcie przedstawień teatralnych.

3.Latarnia

Po obejrzeniu ruin idziemy dalej ścieżką i po ok. 50 m skręcamy w prawo. Przy drodze, która biegnie groblą znajduje się latarnia, zbudowana w 1780 roku. Na szczycie ceglanej nieotynkowanej wieży umieszczono metalowe naczynie w kształcie wazy. Wlewano do niej smołę, która zapalano, aby oświetlić okoliczne stawy i ścieżki.

4.Ruiny zamku na Winnej Górze

Wracamy tę samą drogą, ponieważ dalej nie można przejść (brak mostu na kanale). Idziemy w kierunku zabudowań na wzniesieniu. Na szczycie górki, gdzie dziś znajduje się leśniczówka, w 1784 roku wybudowano pałacyk zaprojektowany przez Schirrmeistera. Składał się on z owalnej Sali, 2 gabinetów i przedsionka. W 1927 odremontowany pałacyk przekształcono w cukiernię, a po II wojnie światowe został całkowicie zburzony.

5.Strzelnica

W głębi lasu, wśród gęstych zarośli, u podnóża Winnej Góry w kierunku drogi Namysłów – Opole można znaleźć resztki potężnej strzelnicy z 1840 roku. Jej długość wynosi 100 m i zachowały się nieźle 2 naprzeciwległe ściany. Bractwo kurkowe, które istniało w Pokoju od 1765 r. mogło tutaj uprawić strzelectwo. Obok strzelnicy znajdują się ruiny tzw. Domu Strzelca (dawniej była tu tłocznia wina). Przechowywano w nim bogaty zbiór tarcz strzeleckich. Nikt nie wie, co się z nimi stało. Strzelnica była czynna w czasie II wojny światowej. Pogłoski głoszą, że bywali tu niemieccy oficerowie, którzy spędzali urlop w Pokoju i oddawali się rozrywkom strzeleckim.

6.Elizjum z labiryntem (tzw. Ciemne Ganki)

Dalej idziemy w kierunku drogi do Opola. Po około 200 m natrafiamy na resztki elizjum. Jest to okrągły plac zgłębiony w ziemi, otoczony murem z darni i obudowany cegłami i kamieniami. W murze znajdują się puste nisze, w których niegdyś znajdowały się popiersia niemieckich generałów. Pośrodku placu było usypane wzniesieni, na którym stał posąg Fryderyka Wielkiego (dzieło rzeźbiarza Steina z 1790 r.). Obecnie pomnik ten znajduje się niedaleko, w pobliżu leśnego parkingu na wzniesieniu. Z elizjum prowadzi wyjście na ceglany mur. Było tu umieszczone malowidło zamku Landenburg, skąd pochodziła Helena von Hohenlohe – Langenburg, żona księcia Eugena.

7. Świątynia Matyldy

Kierujemy się ścieżką w lewo, skręcamy w prawo przy parkingu i po przejściu 100 m stoimy nad brzegiem stawu. Na małej wysepce podziwiamy parkową świątynię. Jest to budowla oparta na 8 kolumnach, przykryta kopułą. Jest nieźle zachowana, gdyż trudno dostać się na wyspę przez bagno i wodę. Pierwotnie w tym miejscu stała świątynia Apolla, która rozebrano po zawaleniu się, a posąg przeniesiono do części francuskiej parku. Na jej miejscu na polecenie księcia Eugena w 1825 roku wybudowano świątynię na cześć zmarłej żony księcia Matyldy von Waldeck wkrótce po porodzie ich syna Wilhelma.

8.Pomnik Fryderyka Wielkiego

Wracamy tę samą drogą na parking leśny. Tutaj na wzniesieniu możemy obejrzeć pomnik „Starego Fryca”, jak go powszechnie nazywano. Pomnik zastał wyrzeźbiony w 1790 r. przez Stein’a z Wrocławia. Jest to jedyny pomnik cesarza w Polsce, chociaż bez głowy i ramion. Władca jest przedstawiony w pozycji stojącej w stroju myśliwskim. Wg źródeł za rządów Fryderyka Wielkiego w obecnej gminie Pokój powstały wsie: Ładza (1770), Krzywa Góra (1772), Siedlice (1773) i Lubnów (1786). Na parkingu kończymy nasz spacer.
Zaproponowana trasa jest trudna do przebycia z uwagi na zarośnięte ścieżki, miejscami ich brak i konieczność przedzierania się przez zarośla. Warto jednak pomyśleć o wytyczeniu takiego szlaku w celu obejrzenia i poznania zapomnianych obiektów parkowych w naszej gminie.

Elżbieta Gosławska
oraz
Natalia Baran
Malwina Stiler
Joanna Mróz