Zakres prawnej ochrony przyrody

Wyjątkowa różnorodność przyrodnicza Lasu Stobrawsko-Turawskiego, największego obszaru chronionego krajobrazu w województwie opolskim, była podstawą do utworzenia w jego zachodniej części na powierzchni 52636,5 ha Stobrawskiego Parku Krajobrazowego.

            Pod względem fizyczno-geograficznym park położony jest na terenie mezoregionów: Pradolina Wrocławska (318.52), Równina Oleśnicka (318.56) i Równina Opolska (318.57). Położenie parku w granicach jednostek fizyczno-geograficznych województwa opolskiego.

W granicach tego najmłodszego w województwie opolskim (od 1999 r.) parku położonego w północnej części województwa opolskiego usytuowane są gminy: Lubsza, Pokój, Murów, Popielów i części gmin przyległych w tym: Dąbrowa, Świerczów, Łubniany, Lewin Brzeski, Dobrzeń Wielki, Kluczbork, Wołczyn (łączna liczba jednostek osadniczych wynosi 35). Park ma charakter leśny, dominują tu siedliska boru mieszanego wilgotnego i świeżego (drzewostan sosnowy). W dolinach rzek zalegają łęgi, grądy i olsy, a poza dolinami buczyny i liściaste lasy mieszane. Najcenniejsze enklawy lasu pochodzenia naturalnego objęte są ochroną rezerwatową: „Śmiechowice”, „Lubsza”, „Leśna Woda”, „Rogalice” (łączna powierzchnia 43,08 ha).

Szczególną cechą krajobrazu są doliny rzeczne, w tym dopływów Stobrawy (Brynicy, Budkowiczanki i Bogacicy) i falisty teren występujących tu wydm, których wysokość w niektórych miejscach dochodzi do 15-18 m.

Liczne stawy uzupełniają najlepiej zachowane w województwie starorzecza. Zróżnicowanie tych form przyczynia się do wzbogacenia terenu o elementy flory i fauny typowe dla ekosystemów wodnych i błotnych.

W strukturze użytkowania gruntów analizowanego parku największy udział stanowią lasy (78,95 %) – pozostałość Puszczy Śląskiej. Dominują siedliska boru mieszanego wilgotnego i świeżego (drzewostan sosnowy). Użytki rolne stanowią jedynie 19 %, zaś wody powierzchniowe zajmują 1,5 % ogólnej powierzchni parku.

W składzie niezwykle bogatej flory gmin: Lubsza, Popielów, Pokój i Murów zarejestrowano 38 gatunków roślin chronionych i 38 gatunków roślin rzadkich. Stwierdzono również na tym terenie występowanie fauny unikalnej nie tylko w skali województwa.

Na analizowanym terenie zarejestrowano 41 pomników przyrody ożywionej, a w wyniku przeprowadzonej w 2001 r. inwentaryzacji przyrodniczej zewidencjonowano ponad 50 drzew kwalifikujących się do objęcia ochroną. Proponuje się również objąć ochroną 9 użytków ekologicznych, dwa zespoły przyrodniczo-krajobrazowe.

O szczególnej randze największego powierzchniowo parku krajobrazowego województwa opolskiego, świadczy włączenie jego południowej części (dolina Odry) w Krajową Sieć Ekologiczną EKONET–Polska. Wyznaczony w koncepcji tej sieci obszar węzłowy 17 M – ma rangę międzynarodową. Pozostała część parku określona została jako obszar węzłowy 10 K – o randze krajowej. Ustanowiony został w granicach parku obszar CORINE biotopes nr 409 – Dolina Stobrawy i 419 – Lasy Stobrawsko-Turawskie. Tereny te włączono do koncepcji regionalnego systemu NATURA 2000.

 opracowano na podstawie pracy pt.: "Modelowy program wykorzystania walorów przyrodniczo-krajobrazowych Stobrawskiego Parku Krajobrazowego w procesie rozowju społeczno-gospodarczego Gminy Pokój" autorstwa zespołu pod kierunkiem prof. dr hab. Krystyny Dubiel, Pokój 2001